Partizani-Feynord! Kjo është përballja e dy ekipeve për kompeticionin e quajtur “Kupa e Kupave”, ndërsa pa frikë mund të themi se nuk do të harrohet kurrë në jetë nga protagonistët e të dy ekipeve që zbritën në fushë. Nga njëra anë ish-lojtarët shqiptarë e kanë si histori suksesi, ndërsa në krahun tjetër ish-futbollistët e Feynord e sjellin në kujtesë sa herë janë keq, për të kuptuar se çfarë realiteti panë me sytë e tyre në Shqipëri.
Ishte viti 1991 dhe sa shumë kanë ndryshuar gjërat në këtë aktualin, 2022, duhet me patjetër që të lexoni këtë artikull. Feynord ka arritur të sigurojë biletën për në finalen e Conference League dhe do të vijë në Tiranë, këtë herë në një kryeqytet tjetër shqiptar që kanë gjetur nga ajo tronditje e mëparshme.
“Rijmond.nl” ka kujtuar këtë ndeshje mes Partizanit dhe Feynord duke sjellë një editorial të veçantë mes rrëfimeve të holandezëve. “Ndodh rregullisht që klubet holandeze të luajnë kundër klubeve nga kampionatet më pak të njohura të futbollit në turnetë evropianë. Feyenoord, për shembull, kohët e fundit, kundër FC Drita nga Kosova. Ndeshje që tifozët shpesh i harrojnë shpejt. Thjesht fitoni, kaloni në raundin tjetër dhe vazhdoni. Kjo gjithashtu duket të jetë rasti me Partizanin nga Shqipëria në 1991, pas fitores 1-0 ndaj dy dueleve. Por pamja është mashtruese.
Askush nuk e ka harruar këtë duel. Jo ish -lojtarë, as tifozë, as gazetarë dhe as një bukëpjekës i zakonshëm në Roterdam. Në fakt, të gjithë mund të tregojnë me hollësi sesi Feyenoord-Partizan Tirana, për shkak të të gjitha ngjarjeve që kanë të bëjnë me ndeshjen, u zhvillua në një nga duelet më të veçantë në historinë e klubeve të skuadrës së Roterdamit. Tridhjetë vjet më vonë, një ndeshje që ende ngjall habi, shumë kujtime dhe, mbi të gjitha, emocion.
“Një ndeshje e veçantë në gjithçka. Jo për shkak të nivelit, si me Feyenoord-Juventus ose Feyenoord-Real Madrid, por për shkak të të gjitha çështjeve periferike. Ka bërë një përshtypje të madhe për të gjithë rreth klubit,” thotë Michel van Egmond, shkrimtar dhe gazetar.
“Çfarë ka mbetur me mua më shumë në atë ndeshje? Portieri, Artur Lekbello. Dukej sikur ai sapo ishte marrë nga rruga dhe ishte pyetur nëse donte të vishte uniformën e portierit. Dikush që nuk e prisnit të ishte portier mbi të gjitha, nëse ai do kishte veshur rrobat e tij normale. Por e ndalonte topin që të hynte në rrjetë në një mënyrë të çmendur. Publiku në De Kuip u marros pas tij”, shprehet gazetari.
“Ne shpresonim për një lojë të bukur jashtë fushe kundër një klubi anglez, jo një kundër Partizanit të Tiranës. Gjithsesi, ne shkuam. Vetëm nuk ishim të përgatitur fare për atë që përjetuam atje,” thotë Gaston Taument, atëherë një talent 20-vjeçar nga Feyenoord.
“Fëmijët luftonin me njëri-tjetrin për ushqimin. Isha i tronditur. Shumë tronditës për t’u parë. Ata njerëz nuk kishin asgjë fare. As ushqim, as rroba” thotë Metgod. Mbrojtësi ishte atëherë 33 vjeç dhe kishte luajtur në majat evropiane në Real Madrid dhe Nottingham Forest. “Unë isha mjaft i mësuar me situata të ngjashme, por jo diçka e tillë. Ishte shumë e vështirë të përqendrohesha në futboll atje.
Udhëtuam nga aeroporti me një autobus për në hotel. Por ai autobus ishte plot vrima, madje edhe në dysheme. Kjo ishte përvoja ime e parë në Shqipëri. Dhe në hotel menjëherë u bë e qartë se të gjithë llojet e njerëzve jetonin në rrugë. Kjo është arsyeja pse ne u shpërndanim ushqim njerëzve në rrugë, nga fruta deri tek ëmbëlsira. Ne ua jepnim kryesisht fëmijëve”, thot Metgod.
Trajneri Ëim Jansen e sheh ekipin e tij duke luajtur në mënyrë dramatike dhe duke mos shkuar më shumë se 0-0 ndaj Partizanit. Te Feynord duken të tronditur, të lodhur dhe të mërzitur. “Ne nuk mund të luanim fare. Na erdhi keq për njerëzit atje. Normalisht ju krijoni një ekip në fushë, por nuk kemi dashur që të luanim” thotë Taument. “Askush nuk ishte i kënaqur me atë barazim. Sigurisht që gjithmonë duhet fitorja, por jo në atë rast, ishte dytësore”.
Lekbello ishte ai portieri që simbolizon shpirtin luftarak dhe forcën e shqiptarëve. Në De Kuip është gjithmonë e njëjta gjë: një goditje nga një lojtar i Feyenoord, një pritje nga Lekbello dhe kamera që tërheq portierin e buzëqeshur në foto. Van Egmond: “Unë mendoj se çdo tifoz i Feyenoord e njeh Lekbellon. Një portier shumë eksentrik, ai vodhi gjithë shfaqjen. Nga minuta në minutë publiku filloi ta vlerësonte më shumë”.
Lojtarët që ikin pas kësaj aventure sepse për lojtarët e Partizanit të Tiranës, perspektiva e kthimit në Shqipërinë e varfër është një makth absolut. Me një pije në barin në hotelin Atlanta në Roterdam, ata kuptojnë se si mund të jetë edhe jeta. Plot liri dhe komoditet, pa varfëri. Ndryshe nga Shqipëria aq e vde.kur.
Një numër lojtarësh nuk duan të kthehen dhe zgjedhin të ikin. Njëri pothuajse menjëherë pas ndeshjes, tjetri në mes të natës. Duke kërkuar lirinë. “Kur e hapa gazetën të nesërmen dhe lexova se disa lojtarë kishin ikur pas ndeshje, më erdhi një buzëqeshje në fytyrë”, thotë Taument, i cili nuk u befasua nga veprimi.
“Aspak. Unë kisha përshtypjen se qeveria e tyre e mori parasysh atë gjithashtu. Dukej sikur ata kishin dërguar roje sigurie me ta në skuadër. Kishte një numër të konsiderueshëm burrash rreth lojtarëve gjatë gjithë kohës. Unë jam shumë i sigurt se ata nuk ishin pjesëtarë normal të stafit. A i kuptoj lojtarët? Sigurisht. Kushtet atje ishin çnjerëzore. Ata shpresonin për një jetë të re”.
Një duel që do të hyjë në libra si një nga më të paharrueshmit në historinë e Feyenoord për shkak të të gjitha çështjeve periferike. Dhe si një takim që ka ndryshuar shumë lojtarët e asaj kohe. “Ndeshja ndonjëherë më kalon në mendje, kur gjërat shkojnë keq. Atëherë mendoj: ne nuk jemi aq keq. Ka qenë një mësim jete për mua,” thotë Metgod.
Taument: “Ajo lojë do të mbetet me mua përgjithmonë. Më bëri një përshtypje të tillë. Unë respektoj sesi ata djem dolën në fushë, aq të fuqishëm. Dhe atë në situatën e tyre. Unë kurrë nuk do ta harroj atë”, shkruhet mes të tjerash në editorialin e kujtimeve. /Sport Ekspres/